- PUDICITIA
- PUDICITIADea culta est ab antiquis, cuius Romae aedes fuit in foro boario et haec quidem Patricia vocata: altera fuit Plebeia, cuius aedicula in vico longo, a Virginio posita, Festus. Patriciae aedem, quam Aemilius consecrâsse dicitur, ad aedem rotundam Herculis positam, non licebat ingredi, nisi iis, quae semel nupsissent. Plebeiae aedem Virginia exstruxit, quae familiâ Patriciâ orta, post plebeio nupta, a sorore sacris Patriciae Pudicitiae arcebatur: qua de re sic Liv. l. 10. c. 23. Insignem, inquit, supplicationem fecit certamen in sacello Pudicitiae, inter Matronas ortum, et Virginiam, Auli filiam, Patriciam, Plebeio nuptam L. Volumnio Consuli. Hanc enim Matronae, quod e Patribus nupsisset, sacris arcuerant. Brevis altercatio, inde ex iraecundia inuliebri, in contentionem animorum exarsit: cum se Virginia et Patrciam et pudicam in Patriciae Pudicitiae templum ingressam, et uni nuptam ad quem Virgo deducta sit, nec se Viri honoramque eius ac rerum gestarum paenitere, vere gloriareturFactô deinde egregiê magnifica verba adauxit. In vico longo, ubi habitabat, ex parte aedium, quod satis esset loci, modicô sacellô exclusit, aramque ibi posuit, et convocatis plebeiis Matronis, conquesta iniuriam Patriciarum; Hanc ego aram, inquit, Pudicitiae Plebeiae dedico: atque hortor, ut quod certamen virtutis viros in hac civitate tenet, hoc Pudicitiae inter Matronas sit, detisque operam, ut haec ara a sanctioribus et castioribus coli dicatur. Eôdem ferme ritu haec ara, quô illa antiquior, culta est, ut nulla nisi spectatae pudicitiae matrona, et quae uni viro nupta fuisset, ius sacrisicandi haberet. Hinc Valer. max. l. 2. c. 1. ex 3. Quae unô contentae matrimoniô erant, ait, coronâ Pudicitiae honorabantur. Festus auctor est, existimare quosdam, Pudicitiae simulacrum, quod in Foro Boario, Fortunam fuisse. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. l. 2. c. 18. ubi de Diis, propter quae datur ascensus in caelum, tertiâ nempe Deorum, ut Cic. vocat. classe. In nummis Liviae, Marciae, Faustinae, caput obductum, cum lemmate PUDICITIA, vidimus supra, voce Femina. Leges vero de eadem infra aliquot habes; voce Scantinia.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.